Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι το συκώτι «γερνά» πιο γρήγορα από ό,τι το υπόλοιπο σώμα. Παράγοντες όπως, το υπερβολικό λίπος στην κοιλιά μπορούν να αυξήσουν την πραγματική του ηλικία. Ειδικότερα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, για κάθε αύξηση της τάξεως των 10 μονάδων στον ΔΜΣ, η ηλικία του ήπατος αυξήθηκε κατά 3,3 έτη.

Ένα ενδιαφέρον εύρημα είναι πως ακόμη και αν κάνει κάποιος χειρουργική επέμβαση για να χάσει το υπερβολικό βάρος, η ηλικία του συκωτιού του δεν θα αλλάξει!

Ο πρωταρχικός του ρόλος έχει να κάνει με την προστασία του οργανισμού από τις βλαβερές ουσίες και τις τοξίνες, όμως το συκώτι παίζει διάφορους και πάρα πολύ σημαντικούς άλλους ρόλους. Διασπά κάθε βλαβερή ουσία που εισέρχεται στο αίμα ή τη χολή, απομακρύνοντας την από το σώμα, είτε μέσω των νεφρών με τα ούρα, είτε μέσω των εντέρων με τα κόπρανα. 

Τι απειλεί όμως αυτό το σημαντικό όργανο του σώματος; 

Πολλοί μπορεί να θεωρούν πως ο χειρότερος εχθρός του ήπατος τους είναι το αλκοόλ. Εννοείται ότι το αλκοόλ είναι επιβλαβές για το συκώτι, αλλά υπάρχει και ακόμα μια ουσία η οποία είναι εξίσου επιβλαβής και πολύ πιο διαβρωτική. Σε αντίθεση με το αλκοόλ, αυτή η άλλη ουσία εντοπίζεται σχεδόν μέσα σε κάθε επεξεργασμένο τρόφιμο και ενδεχομένως να θεωρείται αθώα, επειδή υπάρχει ακόμη και στο μανάβικο της γειτονιάς! Η φρουκτόζη, το πιο καταστροφικό είδος σακχάρου για το ανθρώπινο σώμα, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να μεταβολιστεί από το συκώτι και δρα ακριβώς σαν το αλκοόλ.

Η φρουκτόζη μεταβολίζεται απευθείας σε λίπος, το οποίο αποθηκεύεται στο συκώτι και σε άλλα εσωτερικά όργανα, ακόμη και ιστούς του σώματος όπως ο λιπώδης ιστος, που με την σειρά της αυτή η κατάσταση οδηγεί σε μιτοχονδριακή δυσλειτουργία. Η φρουκτόζη παράγει τοξικούς μεταβολίτες και ελεύθερες ρίζες υπεροξειδίου όταν μεταβολίζεται και αυτό δυνητικά μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονώδεις καταστάσεις του ήπατος. Επειδή όμως είναι μια φθηνή μορφή «ζάχαρης» που βρίσκεται σε άπειρα προϊόντα, τρόφιμα και ποτά, η οποία είναι συχνά σκόπιμα συγκεκαλυμμένη με τη χρήση πολλών διαφορετικών ονομάτων.

Ο μόνος τρόπος για να αποστασιοποιηθεί κάποιος από την κατανάλωση της επικίνδυνης αυτής ουσίας, είναι να αποφύγει εντελώς τα επεξεργασμένα τρόφιμα. 

Οι «σιωπηλοί φονιάδες» της ηπατικής λειτουργίας παραμονεύουν στο σπίτι, στο νερό, και στον αέρα που αναπνέουμε. Χημικές ουσίες, απορρυπαντικά, πλαστικά με φθαλικές ενώσεις και BPA / BPS, επιβραδυντικά φλόγας, και φορμαλδεΰδη είναι εύκολο να βρεθούν παντού.

Αυτές οι βλαβερές ουσίες εισέρχονται στο σώμα μέσω του δέρματος ή των πνευμόνων, ή από τα τρόφιμα και τα ποτά που καταναλώνουμε. Ωστόσο, ελάχιστη σημασία έχει ο τρόπος που θα εισέλθουν αυτές οι επιβλαβείς ουσίες στο σώμα. Το σημαντικό είναι πως καταλήγουν στο αίμα, με αποτέλεσμα το συκώτι να είναι αυτό που καλείται να τις επεξεργαστεί.

Πως να προστατευθούμε; 

Είναι σημαντικό να περιορίσουμε τη κατανάλωση του αλκοόλ και αποφεύγοντας εντελώς την λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, καθώς επίσης αποφεύγοντας ή έστω ελαχιστοποιώντας την χρήση των δυνητικά επιβλαβών παυσίπονων, μπορεί κανείς να είναι σίγουρος για την ομαλή του λειτουργία. Επίσης η διατήρηση του ιδανικού βάρους, ο περιορισμός πρόσληψης της φρουκτόζης από όλες τις πηγές, η αποφυγή γλυκαντικών ουσιών σε τρόφιμα και χυμούς φρούτων και η ελαχιστοποίηση των επαφών με τοξικές χημικές ουσίες όπως τα φυτοφάρμακα, καθαριστικά, χρώματα και διαλύτες είναι τρόποι για να διατηρήσουμε υγιές το συκώτι. 

Τροφές που βοηθάνε στην καλή λειτουργία 

Το πράσινο τσάι είναι πλούσιο σε κατεχίνες, σύνθετες αντιοξειδωτικές ουσίες που προλαμβάνουν τη συσσώρευση λίπους και υποβοηθούν τη λειτουργία του ήπατος.

Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Το σπανάκι, η λαχανίδα, η ρόκα περιέχουν μεγάλες ποσότητες χλωροφύλλης κι έτσι απορροφούν τις τοξίνες από το αίμα, εξουδετερώνουν βαρέα μέταλλα και χημικές ουσίες από εντομοκτόνα και παρασιτοκτόνα ενώ ενισχύουν την παραγωγή της χολής για την απομάκρυνση υπολειμμάτων από τα όργανα του σώματος και το αίμα.

Η αγκινάρα -και κυρίως τα φύλλα της- βοηθά στην αποτοξίνωση του ήπατος ενώ μειώνει τη χοληστερόλη. Συμβάλλει στην καλή λειτουργία της χολής βοηθώντας στην αποβολή των εκκρίσεων της χολής γύρω από το ήπαρ οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν βλάβη.

Το λεμόνι. Εάν ρίξεις το χυμό μισού λεμονιού σε ζεστό νερό και το πρωί, αυτός είναι ένας καλός τρόπος να ξεκινήσεις τη μέρα σου και να ενεργοποιήσεις το συκώτι σου. Η ξινή γεύση ενεργοποιεί αλλά και εξουδετερώνει τις τοξίνες που υπάρχουν στο ήπαρ και τη χοληδόχο κύστη. Η βιταμίνη C που περιέχει βοηθά στην εκκαθάριση των συσσωρευμένων τοξινών.