Στην αποστροφή της παραπάνω παραδοχής, θα έλεγα ότι είναι εύκολο να δημιουργήσουμε ένα τοξικό χώρο στις σχέσεις μας, χωρίς καν να το καταλάβουμε. Είναι επαναλαμβανόμενο στην πάροδο του χρόνου και τα χαρακτηριστικά του είναι καθηλωτικά. Ακινητοποιούν τη σχέση.

Μέσα σε αυτό τον τοξικό χώρο συντελούνται βασικές αλλοιώσεις στη σχέση, η απομάκρυνση των συντρόφων και συνεπώς οδηγούμαστε σε συμπεριφορές που πολλές φορές ξαφνιάζουν και μας τους ίδιους,

Αν θέλαμε να δούμε μερικά χαρακτηριστικά αυτού του τοξικού χώρου, θα μπορούσαμε να αναφέραμε τα εξής :

1. Η εξουσία

Στο όνομα του έρωτα ή της αγάπης δημιουργείται ένας χώρος ελέγχου του άλλου : εφόσον με αγαπάς.....θα με αφήνεις να σε ελέγχω ή πως μπορείς να κάνεις πράγματα που δεν θέλω ή τα μόνα τελικά πράγματα που μπορείς να κάνεις, είναι αυτά που θέλω.

Σ’ αυτή την περίπτωση, ο ένας ή και οι δύο από τους συντρόφους ζητούν την υποταγή του άλλου στα θέλω τους και γι’ αυτό ορίζουν ένα ασφυκτικό πλαίσιο λειτουργίας της σχέσης. Δεν επιτρέπεται η αλληλεπίδραση, το μόνο ζητούμενο είναι «να κάνεις αυτό που θέλω» και μάλιστα έχω εμπνευστεί και κανόνες για να γίνει αυτό, όπως για παράδειγμα η χρήση ενός ειδικού λεξιλογίου.

Όπως βλέπουμε εδώ, ο κάθε σύντροφος ζητά απεριόριστη αγάπη και αποδοχή από τον άλλον, που όμως δεν μπορεί να προσφέρει ο ίδιος. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν ανάγκη από εντυπωσιασμούς, αλλά δεν μπορούν να προχωρήσουν σε μια ουσιαστική σχέση, διότι έρχονται αντιμέτωποι με έναν από τους δύο μεγαλύτερους φόβους στις σχέσεις : τον φόβο της απόρριψης.

Η ειλικρινής επικοινωνία, η αποδοχή του εαυτού μας και του άλλου, είναι τα υλικά για να φτιάξουμε τη γέφυρα που θα ενώσει τη σχέση, θα δημιουργήσει ένα κοινό χώρο όπου και οι δύο θα λειτουργούν ελεύθερα και τότε θα νιώθουμε πραγματικά ενωμένοι με το ταίρι μας, αγαπημένοι και πολύτιμοι.

2. Έχω δίκιο και θα έχω πάντα τον τελευταίο λόγο.

Σύντροφοι που διαρκώς αποζητούν επιβεβαίωση και δικαίωση. Δεν αφήνουν το παραμικρό «να πέσει κάτω». Οι μάχες που δίνουν είναι συνεχείς, το γιατί μπαίνουν στη μάχη; αδιάφορο. Οι παρεξηγήσεις είναι στο καθημερινό μενού, άλλο λέει ο ένας, άλλο καταλαβαίνει ο άλλος.

Θεατές στη διαμάχη επιτρέπονται, είναι απαραίτητοι, διότι προσφέρουν την πιθανότητα απόκτησης συμμάχων, κάτι που δίνει μεγαλύτερο νόημα στις ανόητες διαμάχες. Θεατές βέβαια, μπορεί να είναι τα παιδιά τους, με ανυπολόγιστο κόστος γι’ αυτά. Σίγουρα, δεν καταλαβαίνουν πόσο πληγώνουν διότι εστιάζονται στο πόσο πληγώνονται οι ίδιοι. Αν δεν αποδείξουν ότι έχουν δίκιο, δεν έχουν ζωή.

Έτσι, έρχονται σε επαφή με τον δεύτερο φόβο στις σχέσεις : τον φόβο της συναισθηματικής απορρόφησης/αφομοίωσης. Για να προστατευτούν απ’ αυτόν φορούν μια πανοπλία. Πίσω από αυτή την πανοπλία του ισχυρού, του ασυμβίβαστου στις απόψεις του, κρύβεται ένας άνθρωπος με πολύ χαμηλή αυτοεκτίμηση. Οι διαρκείς ανακριτικές ερωτήσεις του, κάνουν τον άλλον να του κρύβει την αλήθεια ή να του λέει ψέματα και τότε ετοιμάζεται για τη νέα μάχη.

Για να αλλάξουμε τη δυναμική της σχέσης από ανταγωνιστική σε ομαδική, μπορούμε να κάνουμε δυναμικές ερωτήσεις στον εαυτό μας : τι είναι πιο σημαντικό να έχω δίκιο ή να είμαι ευτυχής; τι είναι πιο σημαντικό να έχω δίκιο ή να μην χαλάσω τη σχέση μου; τι είναι πιο σημαντικό να έχω δίκιο ή να κατανοήσω τον άλλον; τι υποθέτω ότι είναι το πιο σημαντικό για τον άλλον πάνω σ’ αυτό το θέμα; μήπως υπάρχει κάτι που δεν βλέπω σ’ αυτή την κατάσταση; τι γίνεται μ’ αυτό που δεν βλέπω; τι μπορώ να κάνω για να διατηρηθεί η συνοχή της ομάδας, λέγοντας ταυτόχρονα και αυτό που θέλω;

3. Δεν φταίω εγώ, αλλά εσύ

Οι περισσότεροι από μας, είμαστε πολύ καλοί δικηγόροι του εαυτού μας και πολύ κακοί κριτές των άλλων. Θεωρούμε ότι είναι εύκολο να εντοπίσουμε τα λάθη του συντρόφου μας, αλλά δυσκολευόμαστε να παρατηρήσουμε τις δικές μας δυσλειτουργίες μέσα στη σχέση.

Είναι όμως, πολύ σημαντικό να στρέψουμε την προσοχή μας στον εαυτό μας. Αν είμαστε ειλικρινείς όσον αφορά τους φόβους μας και την ελεγκτική συμπεριφορά μας, θα καταφέρουμε να αναλάβουμε την ευθύνη για τα συναισθήματά μας.

Ας αρχίσουμε να επικεντρωνόμαστε εκεί που βρίσκονται τα αληθινά συναισθήματά μας, στο σώμα μας. Δεν χρειάζεται να τα αποφεύγουμε, προσπαθώντας να τα κρύψουμε, ούτε να κατακρίνουμε τον εαυτό μας που αισθάνεται όλα αυτά τα οδυνηρά συναισθήματα, όπως άγχος, ενοχή, ντροπή, θυμό, ζήλια, κενότητα, ματαιότητα, ούτε να προσπαθούμε να τα κοιμίζουμε με διάφορους εθισμούς.

Απλά, χρειάζεται να τα ακούσουμε για να ανακαλύψουμε ότι προσπαθούν να μας πουν ότι εγκαταλείπουμε τον εαυτό μας, αντί να τον αγαπάμε. Απλά, χρειάζεται να αναλάβουμε την ευθύνη γι’ αυτά τα συναισθήματα και τότε θα διαπιστώσουμε ότι οι φόβοι μας και η αρνητική συμπεριφορά μας σταδιακά θα εξασθενίσουν.

4. Η συνεχής σύγκριση με το παρελθόν

Συνήθιζες να είσαι τόσο ρομαντική……..!!!! Ναι, αλλά αυτό ήταν πριν αποκτήσουμε τρία παιδιά. Μια σύγκριση που μας κρατάει δεμένους με κάτι που δεν υπάρχει πια, το παρελθόν μας. Όπως οι άνθρωποι αλλάζουν και εξελίσσονται, μαζί τους αλλάζει και εξελίσσεται η σχέση τους. Είναι αναμενόμενο λοιπόν, η συμπεριφορά μας να αλλάζει αντίστοιχα.

Αν η προσδοκία μας είναι να κρατήσουμε σταθερά και αναλλοίωτα μέσα στο χρόνο πράγματα, καταστάσεις, συμπεριφορές που μας έκαναν ευτυχισμένους, με σκοπό να τα ζούμε ξανά και ξανά με τον ίδιο τρόπο, αν είναι δυνατόν, τότε, πάμε αντίθετα με τη ροή της ζωής.

Ας αποδεχτούμε ότι αυτά που ζήσαμε ήταν υπέροχα, αλλά πέρασαν. Ας αρχίσουμε να σχεδιάζουμε και να δημιουργούμε τα υπέροχα που θα έρθουν και να ευχόμαστε να είναι τελείως διαφορετικά από τα προηγούμενα. Ας κάνουμε χώρο στην ψυχή μας και στη ζωή μας για να τα υποδεχτούμε.

5. Παθητική και απομονωμένη δραστηριότητα

Πολύωρο σερφάρισμα στο διαδίκτυο, η διαρκής ενασχόληση με το κινητό ή την τηλεόραση, στέλνει ένα ισχυρό μη λεκτικό μήνυμα στο έτερο ήμισυ : «Οτιδήποτε κάνω, είναι πολύ πιο σημαντικό από εσένα».

Κατανοούμε ότι τέτοιες συνήθειες διαβρώνουν την αίσθηση της σύνδεσης της σχέσης και κατ’ επέκταση δημιουργούν ένα κλίμα αποσύνδεσης από ότι μπορούν να απολαμβάνουν και οι δύο μαζί, επομένως μπαίνουν σε ένα κύκλο αποδέσμευσης του ενός από τον άλλο.

Οι σύντροφοι που θέλουν να διατηρήσουν τη σχέση τους ζωντανή, πρέπει να διατηρήσουν ενεργή τη φαντασία τους, ώστε να δημιουργούν και να μοιράζονται νέες εμπειρίες, ή να εμπλουτίζουν με μια φρέσκια ματιά τις ήδη υπάρχουσες. Είναι αναγκαίο επίσης, να δίνουμε την πλήρη προσοχή μας την ώρα που αποφασίσαμε να περάσουμε μαζί, στέλνοντας έτσι ένα μη λεκτικό μήνυμα συντροφικότητας.

Η καινοτομία έχει αποδειχθεί ότι τονώνει τη σύνδεση στη σχέση, μέσω του κυκλώματος ανταμοιβής στον εγκέφαλο, που διεγείρει τα συναισθήματα της ευχαρίστησης, της επιθυμίας και των κινήτρων.

Γράφει η Ελένη Αϋφαντή

Η Ελένη Αϋφαντή είναι σύμβουλος Προσωπικής Ανάπτυξης (LifeCoach), εκπαιδευμένη στη Συστημική Ψυχιατρική και τη Διαχείριση Αρνητικών Καταστάσεων στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος που παρέχεται στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι ειδικευμένη στο Νευρογλωσσικό Προγραμματισμό (NLP), ως εκπαιδεύτρια (NLP CoachingTrainer).

Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.